Nakdi Sermaye İndirimine İlişkin Önemli Bulunan Özelgeler
1.Ortaklar Cari Hesabından Yapılan Sermaye Artışı Hakkında (12.01.2018 tarih ve 2836 sayılı özelge)
Yapılacak yatırımın finansmanını sağlamak adına ortaklar tarafından şirket hesabına yatırılan nakdi tutarın ortaklar cari hesabında takip edildiği, belli bir süre sonra da sermaye artış kararı alındığı, ortaklardan alınan tutarların sermaye artış kararından sonra sermayeye eklendiği belirtilmiş, söz konusu tutar için nakdi sermaye indiriminden yararlanıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelge ile sermaye artışın kurumlar vergisi tebliğinde belirtilen bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştiği dolayısıyla nakdi sermaye artış indiriminden yararlanılamayacağı açıklanmıştır.
2.Nakdi Sermayenin Yatırılışından Önce Makine İçin Ödenen Avans Hakkında (04.06.2024 tarih ve E-84098128 sayılı özelge)
Nakdi sermayenin şirket banka hesaplarına yatırılışından önce yatırım teşvik belgesi kapsamında alınan makine için ödenen avans tutarının ilave 25 puanlık nakdi sermaye indiriminden yararlanıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelge ile ilave 25 indirimden yararlanmak için yatırım teşvik belgeli makine için nakdi sermayenin kullanılması gerektiği dolayısıyla bankaya yatırılan nakdi sermaye tutarından önce ödenen tutar için ilave 25 puanlık indirimden yararlanılamayacağı, kalan ödemlerin sermaye tutarından karşılanması halinde ilave indirimden yararlanabileceği belirtilmiştir.
3.Yatırım Teşvikli Malların Alımında Kullanılan Sermaye İçin İlave 25 Puan Kullanılan Dönem Hakkında (04.06.2024 tarih ve E-84098128 sayılı özelge)
Artırılan nakdi sermaye ile karşılanan yatırım teşvikli mallara ilişkin malların satılmadığı, sermaye azaltımı yapılmadığı belirtilerek, devam eden yıllarda da ilave 25 puanlık indirimden yararlanıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede yatırım teşvikli malların alımında kullanılan nakdi sermaye indirimi kapsamında ilave 25 puan indirimden devam eden dönemlerde de yararlanabileceği açıklanmıştır.
4. Ödeme Kuruluşu Hakkında (28.05.2024 tarih ve 703769 sayılı özelge)
Özelge tarihi itibariyle ödeme kuruluşu faaliyet izni için Merkez Bankasına başvurulduğu ve iznin hala verilmediği, şirket sözleşmesinde ödeme kuruluşu hizmetlerinin yer aldığı hususları belirtilerek, önceki dönemde artırılan nakdi sermayeye ilişkin indirimden bu dönem ve faaliyet izni verilmesi halinde ise devreden indirim tutarlarından yararlanıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede izin faaliyetinin verilmediği dönem için indirimden yararlanılabileceği, ancak faaliyet izninden sonra faaliyete başlanılan dönem ve önceki dönemden devreden indirim tutarları dahil yararlanılamayacağı belirtilmiştir.
5. Arsa Alımı İçin Kullanılan Kredi Sonrasında Sermaye Artırımı Hakkında (30.01.2018 tarih ve 98638 sayılı özelge)
İnşaat işleriyle iştigal edildiği, kredi kullanılarak arsa satın alındığı, kredi kullanımından sonra nakdi sermaye artırımında bulunduğu hususları belirtilerek nakdi sermaye indiriminden yararlanıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede bakanlar kurulu kararına atıf yaparak, nakdi sermayeyle doğrudan arsa alınması ile alınan arsa için kullanılan kredinin kapatılması arasında bir farkın bulunmadığı dolayısıyla arsa alımı için kullanılan kredinin kapatılmasında sermayeden karşılanan kısmı için indirim oranın %0 olarak uygulanması gerektiği açıklanmıştır.
6. Emisyon Primli Sermaye Artışı Hakkında (26.10.2022 tarih ve 1239258 sayılı özelge)
Emisyon primli olarak artırılan nakdi sermayeye ilişkin indirim hesaplamalarında emisyon priminin dikkate alınıp alınmayacağı hususu sorulmuştur.
Söz konusu özelgede emisyon primlerinin tescil edilmemesi nedeniyle nakdi sermaye indirimin hesaplamalarından dikkate alınmaması gerektiği belirtilmiştir.
7. Ortağın Verdiği Döviz Borcu İle Banka Döviz Hesap Blokesinden Kaynaklı Kambiyo Geliri Hakkında (16.06.2020 tarih ve E.46196 sayılı özelge)
Şirket ortağından alınan döviz borcuna ilişkin kur farkı geliri, banka bloke tutarına ilişkin kur farkı geliri ile tedarikçilere yapılan ödemelerden kaynaklanan kur farkı geliri kapsamında hangilerinin bakanlar kurulu kararı nezdinde pasif nitelikli gelir olduğu hususu sorulmuştur.
Söz konusu özelgede bakanlar kurulu kararına atıf yaparak şirket ortağı borcuna ve banka bloke tutarına ilişkin kambiyo gelirinin şirketin esas faaliyetiyle olmadığı belirtilerek pasif nitelikli gelir olduğu belirtilmiştir. Özelgede açıklama yapılmamış ancak anlaşıldığı kadarıyla tedarikçi ödemelerinden kaynaklı kambiyo geliri pasif gelir kabul edilmemiştir.
8. Sermaye Artışı Öncesi Alınan Yatırım Teşvikli Malların Kredisinin Kapatılması Hakkında (20.10.2022 tarih ve 482081 sayılı özelge)
Nakdi sermaye artışı öncesinde alınan yatırım teşvikli malların kredisinin artırılan sermayeyle kapatılması durumunda ilave 25 puanlık indirimden yararlanılıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Belirtilen özelge ilave 25 puanlık indirim için nakdi sermayenin yatırım mallarının alımında kullanılması gerektiği, dolayısıyla kredi kapatılması için kullanılması durumunda ilgili ilave 25 puanlık indirimden yararlanılamayacağı açıklanmıştır.
9. Aktif Toplamı İçindeki İştirakler Ve Bağlı Ortaklıklar Toplamının Her Yıl Ayrı Ayrı Değerlendirilmesi Hakkında (18.01.2023 tarih ve 34203 sayılı özelge)
Nakdi sermaye artışından sonra aktif toplamı içindeki iştirakler ve bağlı ortaklıklar toplamının ilk yıl %50’nin üzerinde, takip eden yıl ise %50’nin altında olduğu, söz konusu bakanlar kurulu kararı gereği indirim hesaplamasında sermaye artırımı yapılan yılda mı ilgili oranın dikkate alınacağı, yoksa devam eden dönemlerde ayrı ayrı mı değerlendirileceği sorulmuştur.
Söz konusu özelgede aktif toplamı içindeki iştirakler ve bağlı ortaklıklar oranın %50 üzerinde olması durumunda nakdi sermaye indirim oranın %0 olacağı, bu oranın ise her yıl ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla ilk yıl için indirimden yararlanılamayacağı, diğer yıl ise oranın %50’nin altına inmesi nedeniyle nakdi sermaye indiriminden yararlanılacağı açıklanmıştır.
10.Hurdaya Ayrılan Demir Satışının Pasif Nitelikli Gelir Hususu Hakkında (09.05.2023 tarih ve 199185 sayılı özelge)
Faaliyeti kapsamında yürüttüğü proje için alınan demirin bir kısmı hurdaya ayrılmış, ayrılan hurda demir satılmıştır. Satışı yapılan hurda demirin pasif nitelikli gelir olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususu sorulmuştur.
Söz konusu özelgede faaliyeti kapsamında satılan hurda demirin pasif nitelikli gelir olmadığı belirtilmiştir.
11.Nevi Değişikliğinde İndirimin Hangi Beyannamede Dikkate Alınacağı Hususu Hakkında (02.01.2023 tarih ve 1027 sayılı özelge)
Nevi değişikliğiyle devredilen kurum bünyesindeki nakdi sermeye indirimi, kıst dönem için verilecek beyannamede mi dikkate alınacağı yoksa devir alan kurum bünyesinde verilecek beyannamede tüm yılı kapsayacak şekilde mi dikkate alınacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede devredilen kurum tarafından verilen kıst dönem beyannamesinde indirimin dikkate alınacağı, kullanılamayan indirim tutarları dahil devam eden dönemlerde devir alan kurum bünyesinde indirimden yararlanılabileceği açıklanmıştır.
12.Stok Artırımı Fon Hesabının Sermayeye Eklenmesi Hususu Hakkında (01.03.2023 tarih ve 22361 sayılı özelge)
Stok artımında bulunulduğu, stok artırımına ilişkin fon hesabının ortaklara borçlar hesabı kullanılarak ortaklara ilgili tutarın ödendiği, ödemelerden sonra sermaye artışı yapılarak ortaklar tarafından stok artırım tutarı nakdi olarak karşılandığı ilgili tutarlar kapsamında nakdi sermaye indiriminden yararlanılıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede stok artışına ilişkin fon hesabına aktarılan tutarın ortaklara olan borçların ödenmesinde kullanılması ve ödenen bu tutarın ortak tarafından sermaye artırımı kapsamında şirkete tekrar aktarılması işlemi bilanço içi kalemlerin sermayeye eklenmesi olduğundan nakdi sermaye indiriminden yararlanılamayacağı açıklanmıştır.
13.Kira Gelirinin Pasif Nitelikli Gelir Olup Olmadığı Hususu Hakkında (04.01.2017 tarih ve 2757 sayılı özelge)
Gayrimenkul alım-satım, kiralama ve inşaat hizmetleri faaliyetinde bulunduğu, faaliyet gelirlerinin tamamının kira gelirlerinden oluştuğu, ilgili kira gelirlerinin pasif nitelikli gelir kabul edilip edilmeyeceği hususu sorulmuştur.
Söz konusu özelgede bakanlar kurulu kararına göre kira gelirlerinin pasif nitelikli gelir olduğu, %25 sınırını geçmesi nedeniyle indirim oranın %0 olarak uygulanması gerektiği belirtilmiştir.
14.Artırılan Sermayeyle Alınan Arsanın Satışı Sonrası İndirim Hususu Hakkında (30/11/2023 tarih ve 554597 sayılı özelge)
Artırılan nakdi sermaye ile arsa alımı yapılmış, nakdi sermaye indiriminden yararlanılmamıştır. Arsanın satılması durumunda nakdi sermaye indiriminden yararlanılıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede artırılan sermayeyle alınan arsanın satışı durumunda da elde edilen nakit tutar için nakdi sermaye indiriminden faydalanma imkanının bulunmadığı açıklanmıştır.
15.Artırılan Sermayenin Bağlı Ortağa Sermaye Olarak Konulması Sonrasında İlgili Tutarın İade Edilmesi Hususu Hakkında (02.01.2023 tarih ve 1027 sayılı özelge)
Artırılan nakdi sermaye bağlı ortaklığa sermaye olarak konuluyor ve ilgili dönem indirimden yararlanılmıyor. Bağlı ortak sermaye azaltımı yaparal ilgili tutarı geri ödüyor. Geri ödemeyle beraber nakdi sermaye indiriminden yararlanılıp yararlanılamayacağı sorulmuştur.
Söz konusu özelgede sermaye azaltımı yoluyla geri ödenen tutar için, bakanlar kurulu kararında bulunan borcun geri ödenmesi halinde ödeme döneminden itibaren nakdi indirimden yararlanılabileceğine ilişkin örnek üzerinden söz konusu indirimden ödenme döneminden itibaren faydalanılabileceği açıklanmıştır.